devre kesici ne demek?
Devre kesiciler (circuit breakers), elektrik devrelerinde aşırı akım, kısa devre veya diğer arızalardan kaynaklanan hasarları önlemek için kullanılan güvenlik cihazlarıdır. Bir sigorta gibi çalışsalar da, sigortalardan farklı olarak tekrar kullanılabilirler. Aşırı akım tespit edildiğinde devreyi otomatik olarak keser ve sorunun giderilmesinden sonra tekrar kapatılabilirler.
İşte devre kesiciler hakkında daha detaylı bilgi:
Çalışma Prensibi:
Devre kesiciler, çeşitli yöntemlerle aşırı akımı algılarlar:
- Isıl sistem: Bir bimetal şerit kullanılarak yapılır. Aşırı akım, şeridi ısıtır ve eğilmesine neden olarak devreyi keser. Bu sistem, hafif ve sürekli aşırı akımlara karşı daha hassastır.
- Elektromanyetik sistem: Bir elektromagnetik bobin kullanılarak yapılır. Ani ve yüksek akımlar bobini mıknatıslar ve bir mekanizmayı tetikleyerek devreyi anında keser. Bu sistem, kısa devre gibi ani arızalara karşı daha hızlı tepki verir.
- Elektronik sistem: Daha gelişmiş devre kesiciler, elektronik devreler kullanarak akımı daha hassas bir şekilde izler ve daha gelişmiş koruma özellikleri sunar. Bu sistemler, farklı arıza türlerini ayırt edebilir ve daha hassas koruma sağlar.
Türleri:
- Mini Devre Kesiciler (MCB - Miniature Circuit Breakers): Evlerde ve küçük işletmelerde yaygın olarak kullanılan, düşük akım değerlerine sahip devre kesicilerdir. Genellikle 10A ila 63A arasında değerlere sahiptirler.
- Endüstriyel Devre Kesiciler: Daha yüksek akım değerlerine sahip ve daha gelişmiş koruma özelliklerine sahip devre kesicilerdir. Endüstriyel tesislerde, büyük binalarda ve enerji dağıtım sistemlerinde kullanılırlar.
- Arıza Akım Devre Kesicileri (AFDD - Arc Fault Detection Devices): Elektrik arklarının neden olduğu yangınları önlemek için tasarlanmıştır. Ark olaylarını tespit ederek devreyi keserler.
- Topraklama Arıza Akım Devre Kesicileri (RCCB - Residual Current Circuit Breaker) veya EPDK (Elektriksel Koruma Devre Kesicisi): Topraklama kaçak akımlarını tespit eder ve insanları elektrik çarpmasından korumak için devreyi keser. Bu kesiciler, özellikle banyolarda ve dış mekanlarda önemlidir.
Avantajları:
- Tekrar kullanılabilir: Sigortaların aksine, arıza giderildikten sonra tekrar kullanılabilirler.
- Hızlı tepki süresi: Özellikle elektromanyetik sistemli olanlar, ani arızalara çok hızlı tepki verirler.
- Güvenlik: Elektrik çarpması ve yangın riskini azaltırlar.
- Daha gelişmiş koruma özellikleri: Bazı türleri, farklı arıza türlerini tespit edebilir ve daha hassas koruma sağlayabilir.
Dezavantajları:
- Daha pahalı: Sigortalara göre daha pahalıdırlar.
- Karmaşıklık: Bazı türleri daha karmaşık mekanizmalara sahiptir.
Özetle, devre kesiciler, elektrik sistemlerinin güvenliği için hayati öneme sahip cihazlardır. Kullanılan tür, devrenin özelliklerine ve koruma ihtiyaçlarına bağlı olarak seçilmelidir.